dr inż. Piotr Kociatkiewicz
Moja praca w Elwro
W Elwro pracowałem w latach 1961 – 1968 jako laborant, młodszy konstruktor, konstruktor i starszy konstruktor, a po dziesięcioletniej przerwie, od roku 1978 do 1990 w Instytucie Komputerowych Systemów Automatyki i Pomiarów początkowo jako kierownik Grupy Problemowej, następnie jako kierownik Pracowni. W roku 1990 przeniosłem się do Elwro obejmując stanowisko kierownika Działu badania rynku.
POCZĄTKI
Pracę rozpocząłem 1 października 1961r. jako laborant. Moim zadaniem było napisanie pracy magisterskiej. Zostałem przydzielony do Pracowni Elementów Podstawowych, której kierownikiem był Andrzej Zasada. Tematem pracy była metoda projektowania elementów podstawowych o podwyższonej niezawodności realizowanych w technice opornikowo – tranzystorowej. W celu zweryfikowania własności zaprojektowanych elementów zbudowałem czterobitowy sumator równoległy, który po przeprowadzeniu badań, został przekazany Politechnice Wrocławskiej i przez kilka lat służył jako pomoc dydaktyczna.
Po obronie pracy magisterskiej, mając już pewne doświadczenie w „poruszaniu” się po zakładzie zostałem włączony do zespołu opracowującego komputery Odra 1003 i Odra 1013. Początkowo było to żmudne projektowanie połączeń drukowanych pakietów sporządzanie dokumentacji technicznej, później udział w uruchamianiu komputerów.
Pierwszym samodzielnie wykonanym zadaniem był projekt przyrządu do badania pakietów PSP-03. Przyrząd ten sprzedawano z każdym systemem serii Odra 1003, 1013 i 1103.
PIERWSZE POWAŻNE ZADANIE
Elementy podstawowe komputerów Odra 1003 i Odra1013, tak zwane elementy opóźniająco- formujące, były wrażliwe na odchylenia wartości napięć zasilania, a brak chociaż jednego napięcia groził uszkodzeniem obwodów elektronicznych lub prowadził do błędnego działania komputera.
Zadanie, które wykonałem to realizacja stabilizowanych zasilaczy z systemem reagującym na zmiany napięć stabilizowanych i natychmiastowym wyłączeniem zasilaczy w przypadku przekroczenia tolerancji wartości napięcia lub zwarcia na jednym z nich.
KOMPUTER ODRA 1103
W roku 1965, popyt na produkowany w Elwro komputer Odra 1013 zaczął słabnąć, produkcja nowego komputera Odra 1204 rozpocznie się najprędzej za trzy lata, zakład musi czymś wypełnić lukę.
W tym czasie Ministerstwo Przemysłu Maszynowego zwróciło się do Elwro z zamówieniem na opracowanie i wdrożenie do produkcji komputera zwiększającego wydajność przetwarzania danych w ośrodkach wyposażonych w zestawy maszyn licząco – analitycznych.
Zakład przyjął propozycję, dyrektor Eugeniusz Bilski powołał zespół konstruktorów: Jura Lesińskiego z pracowni Thanasisa Kamburellisa w zamierzeniu odpowiedzialnego za opracowanie architektury i logiki komputera oraz mnie z pracowni Andrzeja Zasady odpowiedzialnego za całość technicznych aspektów projektu, a zwłaszcza za problemy współpracy z maszynami analitycznymi (tabulatorem i reproducerem). Do zespołu został włączony Bogdan Tabisz, a w późniejszym czasie Piotr Kremienowski, który opracował dwa assemblery: Podstawowy Język Numeryczny (PJN) i Podstawowy Alfanumeryczny System programowania (PAS) oraz Wacław Przygoda autor zbioru testów i pierwszego programu użytkowego.
Zdaniem dyrekcji problem był trywialny. Z Odry 1013 weźmie się pakiety z elementami struktury logicznej, system zasilania, pamięć ferrytową i bębnową oraz konstrukcję mechaniczną, pozostaje tylko włożyć do szafy pakiety i wykonać między nimi połączenia. Zadanie jednak nie było proste. W pierwszej kolejności trzeba było rozpoznać potrzeby ośrodków eksploatujących maszyny analityczne, poznać budowę i własności maszyn analitycznych, sporządzić wymagania techniczne, w końcu zaprojektować komputer o zupełnie nowej architekturze całkowicie różnej od Odry 1013.
Natychmiast przystąpiliśmy do opracowania znakowej szeregowo-równoległej architektury komputera, listy rozkazów, obwodów sterowania pamięcią oraz struktury układów sterujących urządzeniami zewnętrznymi. Powstał model umożliwiający sprawdzenie przyjętych rozwiązań. Podczas konstruowania modelu okazało się, że nie sposób tak rozbudowanej struktury logicznej zmieścić w szafie Odry 1013. Podjęliśmy więc decyzję o zmianie architektury na znakowo/binarną szeregową, także o zaprojektowaniu nowych pakietów, lepiej implementujących sieć logiczną, rozszerzeniu bazy elementów podstawowych o elementy dużej mocy do sterowania rejestrami wielobitowymi, oraz wprowadzeniu techniki statycznej do sterowania dalekopisem.
Jednocześnie dowiedzieliśmy się, że w procedurze wdrożenia komputera do produkcji zostanie ominięta budowa prototypu i serii prototypowej, produkcja zacznie się serią informacyjną szesnastu komputerów Był to przejaw zaufania do kompetencji zespołu, ale stawiał przed nami problem optymalnego wprowadzania i dokumentowania zmian w trybie nie zakłócającym jednoczesnego uruchamiania szesnastu komputerów. Dzięki wsparciu i zaangażowaniu utalentowanych pracowników Działu PC, szczególnie inż. Adama Kawałka i technika Józefa Puchały zdołaliśmy uruchomić serię informacyjną i wdrożyć komputer do produkcji.
Na przełomie listopada i grudnia1967 roku jeden z egzemplarzy Odry 1103 został z powodzeniem zademonstrowany w siedzibie Kancelarskich Stroje w Pradze.
Uruchomienie i podjęcie produkcji komputera Odra 1103 okazało się strzałem w dziesiątkę. Na rynek polski i na eksport w latach 1967 – 1969 wyprodukowano 64 sztuki.
Przygoda z komputerem Odra 1103 kojarzy mi się z sukcesem, ale też z ciężką pracą, miesiącami grubo ponad 8 godzin dziennie, nagłym wzywaniem z urlopu i przerywanymi służbowymi wyjazdami zagranicznymi.
ROZSTANIE Z ELWRO
Po ukończeniu projektu Odra 1103 wróciłem do pracowni Zasady i zostałem wciągnięty do zespołu opracowującego komputer Odra 1204.
Wiosną 1968 r. dyrektor Stefan Rylski zaproponował mi zajęcie się uzdrowieniem sytuacji w projekcie budowy prostego czterodziałaniowego kalkulatora. Była to dla mnie propozycja nieatrakcyjna, nie widziałem przyszłości w produkcji czterodziałaniowych kalkulatorów wielkości maszyny do pisania, gdy już na zachodzie pojawiły się kalkulatory kieszonkowe. Ponadto w kąt szły moje umiejętności i doświadczenie w dziedzinie komputerów, a przede wszystkim na przeszkodzie stanęła rola „miotły” której nie chciałem pełnić w ustabilizowanym zespole.
Ponieważ dyrektor Rylski podczas drugiej rozmowy nie zmienił zdania złożyłem prośbę o rozwiązanie umowy o pracę, które nastąpiło 31 sierpnia.
Rozstanie z Elwro zakończyło się dla mnie przyjemnym akcentem. Gdy oddawałem w Dziale Kadr obiegówkę Kierownik Stefan Skompski nie chcąc rozmawiać przy światkach zaproponował rozmowę na korytarzu, podczas której pokazał korespondentkę z adnotacją dyrektora Bilskiego, by postarał się zatrzymać mnie w Zakładzie. Mimo kuszącej finansowo propozycji podtrzymałem decyzję o odejściu.
PRACA NA POLITECHNICE WROCŁAWSKIEJ
Od 1 października rozpocząłem pracę naukową i dydaktyczną w Instytucie Cybernetyki Technicznej Politechniki Wrocławskiej. Podczas zajęć dydaktycznych z powodzeniem wykorzystywałem doświadczenie uzyskane w Elwro. W 1972 roku uzyskałem stopień doktora, rozprawa doktorska dotyczyła metodologii projektowania układów elektronicznych o podwyższonej niezawodności.
POWRÓT DO ELWRO
W październiku 1978 roku dyrektor Bronisław Piwowar zaproponował mi pracę zgodną z moimi zainteresowaniami w Instytucie Komputerowych Systemów Automatyki i Pomiarów, który był zapleczem rozwojowym Elwro. Zostałem kierownikiem Grupy Problemowej ds. Sieci Komputerowych, a później Pracowni Sieci Komputerowych w prowadzonym przez Edmunda Szajera Zakładzie Systemów Teleprzetwarzania. Zadaniem było opracowanie koncepcji sieci komputerowej na sprzęcie Jednolitego Systemu. W krótkim czasie opracowałem koncepcję, później założenia techniczne sieci SKJS 2 – sieć tworzyły komputery Riad łączone poprzez procesory czołowe EC-8371.01 oprogramowane zgodnie ze standardami modelu systemów otwartych ISO/OSI. Oprogramowanie procesora zlecono Politechnice Wrocławskiej, programy testujące wykonała Pracownia. Zestawiono sieć składającą się z systemów zlokalizowanych w Instytucie i na Politechnice, przeprowadzono badania, które wykazały poprawność przyjętych rozwiązań.
W sierpniu 1990 roku objąłem stanowisko kierownika Działu Badania Rynku w Elwro.
W lipcu 1992 rozpocząłem pracę w Northern Telecom Elwro Sp. z o.o. jako technolog ds. uruchomień. Pracowałem w spółce do chwili jej likwidacji.
W 1994 roku rozpocząłem pracę w Dziale Handlowym spółki WAZA Sp. z o.o. w której pracowałem do przejścia na emeryturę (grudzień 1996).
W latach 1996 – 2006 byłem dyrektorem Policealnego Studium Zawodowego Towarzystwa Informatyków Polskich i prowadziłem własną firmę „Komed”.
Obecnie jestem stałym współpracownikiem miesięcznika Networld, na łamach którego omawiam godne polecenia czytelnikom tego pisma ukazujące się publikacje książkowe.
W Elwro pracowałem w latach 1961 – 1968 jako laborant, młodszy konstruktor, konstruktor i starszy konstruktor, a po dziesięcioletniej przerwie, od roku 1978 do 1990 w Instytucie Komputerowych Systemów Automatyki i Pomiarów początkowo jako kierownik Grupy Problemowej, następnie jako kierownik Pracowni. W roku 1990 przeniosłem się do Elwro obejmując stanowisko kierownika Działu badania rynku.
POCZĄTKI
Pracę rozpocząłem 1 października 1961r. jako laborant. Moim zadaniem było napisanie pracy magisterskiej. Zostałem przydzielony do Pracowni Elementów Podstawowych, której kierownikiem był Andrzej Zasada. Tematem pracy była metoda projektowania elementów podstawowych o podwyższonej niezawodności realizowanych w technice opornikowo – tranzystorowej. W celu zweryfikowania własności zaprojektowanych elementów zbudowałem czterobitowy sumator równoległy, który po przeprowadzeniu badań, został przekazany Politechnice Wrocławskiej i przez kilka lat służył jako pomoc dydaktyczna.
Po obronie pracy magisterskiej, mając już pewne doświadczenie w „poruszaniu” się po zakładzie zostałem włączony do zespołu opracowującego komputery Odra 1003 i Odra 1013. Początkowo było to żmudne projektowanie połączeń drukowanych pakietów sporządzanie dokumentacji technicznej, później udział w uruchamianiu komputerów.
Pierwszym samodzielnie wykonanym zadaniem był projekt przyrządu do badania pakietów PSP-03. Przyrząd ten sprzedawano z każdym systemem serii Odra 1003, 1013 i 1103.
PIERWSZE POWAŻNE ZADANIE
Elementy podstawowe komputerów Odra 1003 i Odra1013, tak zwane elementy opóźniająco- formujące, były wrażliwe na odchylenia wartości napięć zasilania, a brak chociaż jednego napięcia groził uszkodzeniem obwodów elektronicznych lub prowadził do błędnego działania komputera.
Zadanie, które wykonałem to realizacja stabilizowanych zasilaczy z systemem reagującym na zmiany napięć stabilizowanych i natychmiastowym wyłączeniem zasilaczy w przypadku przekroczenia tolerancji wartości napięcia lub zwarcia na jednym z nich.
KOMPUTER ODRA 1103
W roku 1965, popyt na produkowany w Elwro komputer Odra 1013 zaczął słabnąć, produkcja nowego komputera Odra 1204 rozpocznie się najprędzej za trzy lata, zakład musi czymś wypełnić lukę.
W tym czasie Ministerstwo Przemysłu Maszynowego zwróciło się do Elwro z zamówieniem na opracowanie i wdrożenie do produkcji komputera zwiększającego wydajność przetwarzania danych w ośrodkach wyposażonych w zestawy maszyn licząco – analitycznych.
Zakład przyjął propozycję, dyrektor Eugeniusz Bilski powołał zespół konstruktorów: Jura Lesińskiego z pracowni Thanasisa Kamburellisa w zamierzeniu odpowiedzialnego za opracowanie architektury i logiki komputera oraz mnie z pracowni Andrzeja Zasady odpowiedzialnego za całość technicznych aspektów projektu, a zwłaszcza za problemy współpracy z maszynami analitycznymi (tabulatorem i reproducerem). Do zespołu został włączony Bogdan Tabisz, a w późniejszym czasie Piotr Kremienowski, który opracował dwa assemblery: Podstawowy Język Numeryczny (PJN) i Podstawowy Alfanumeryczny System programowania (PAS) oraz Wacław Przygoda autor zbioru testów i pierwszego programu użytkowego.
Zdaniem dyrekcji problem był trywialny. Z Odry 1013 weźmie się pakiety z elementami struktury logicznej, system zasilania, pamięć ferrytową i bębnową oraz konstrukcję mechaniczną, pozostaje tylko włożyć do szafy pakiety i wykonać między nimi połączenia. Zadanie jednak nie było proste. W pierwszej kolejności trzeba było rozpoznać potrzeby ośrodków eksploatujących maszyny analityczne, poznać budowę i własności maszyn analitycznych, sporządzić wymagania techniczne, w końcu zaprojektować komputer o zupełnie nowej architekturze całkowicie różnej od Odry 1013.
Natychmiast przystąpiliśmy do opracowania znakowej szeregowo-równoległej architektury komputera, listy rozkazów, obwodów sterowania pamięcią oraz struktury układów sterujących urządzeniami zewnętrznymi. Powstał model umożliwiający sprawdzenie przyjętych rozwiązań. Podczas konstruowania modelu okazało się, że nie sposób tak rozbudowanej struktury logicznej zmieścić w szafie Odry 1013. Podjęliśmy więc decyzję o zmianie architektury na znakowo/binarną szeregową, także o zaprojektowaniu nowych pakietów, lepiej implementujących sieć logiczną, rozszerzeniu bazy elementów podstawowych o elementy dużej mocy do sterowania rejestrami wielobitowymi, oraz wprowadzeniu techniki statycznej do sterowania dalekopisem.
Jednocześnie dowiedzieliśmy się, że w procedurze wdrożenia komputera do produkcji zostanie ominięta budowa prototypu i serii prototypowej, produkcja zacznie się serią informacyjną szesnastu komputerów Był to przejaw zaufania do kompetencji zespołu, ale stawiał przed nami problem optymalnego wprowadzania i dokumentowania zmian w trybie nie zakłócającym jednoczesnego uruchamiania szesnastu komputerów. Dzięki wsparciu i zaangażowaniu utalentowanych pracowników Działu PC, szczególnie inż. Adama Kawałka i technika Józefa Puchały zdołaliśmy uruchomić serię informacyjną i wdrożyć komputer do produkcji. Na przełomie listopada i grudnia1967 roku jeden z egzemplarzy Odry 1103 został z powodzeniem zademonstrowany w siedzibie Kancelarskich Stroje w Pradze.
Uruchomienie i podjęcie produkcji komputera Odra 1103 okazało się strzałem w dziesiątkę. Na rynek polski i na eksport w latach 1967 – 1969 wyprodukowano 64 sztuki.
Przygoda z komputerem Odra 1103 kojarzy mi się z sukcesem, ale też z ciężką pracą, miesiącami grubo ponad 8 godzin dziennie, nagłym wzywaniem z urlopu i przerywanymi służbowymi wyjazdami zagranicznymi.
ROZSTANIE Z ELWRO
Po ukończeniu projektu Odra 1103 wróciłem do pracowni Zasady i zostałem wciągnięty do zespołu opracowującego komputer Odra 1204.
Wiosną 1968 r. dyrektor Stefan Rylski zaproponował mi zajęcie się uzdrowieniem sytuacji w projekcie budowy prostego czterodziałaniowego kalkulatora. Była to dla mnie propozycja nieatrakcyjna, nie widziałem przyszłości w produkcji czterodziałaniowych kalkulatorów wielkości maszyny do pisania, gdy już na zachodzie pojawiły się kalkulatory kieszonkowe. Ponadto w kąt szły moje umiejętności i doświadczenie w dziedzinie komputerów, a przede wszystkim na przeszkodzie stanęła rola „miotły” której nie chciałem pełnić w ustabilizowanym zespole.
Ponieważ dyrektor Rylski podczas drugiej rozmowy nie zmienił zdania złożyłem prośbę o rozwiązanie umowy o pracę, które nastąpiło 31 sierpnia. Rozstanie z Elwro zakończyło się dla mnie przyjemnym akcentem. Gdy oddawałem w Dziale Kadr obiegówkę Kierownik Stefan Skompski nie chcąc rozmawiać przy światkach zaproponował rozmowę na korytarzu, podczas której pokazał korespondentkę z adnotacją dyrektora Bilskiego, by postarał się zatrzymać mnie w Zakładzie. Mimo kuszącej finansowo propozycji podtrzymałem decyzję o odejściu.
PRACA NA POLITECHNICE WROCŁAWSKIEJ
Od 1 października rozpocząłem pracę naukową i dydaktyczną w Instytucie Cybernetyki Technicznej Politechniki Wrocławskiej. Podczas zajęć dydaktycznych z powodzeniem wykorzystywałem doświadczenie uzyskane w Elwro. W 1972 roku uzyskałem stopień doktora, rozprawa doktorska dotyczyła metodologii projektowania układów elektronicznych o podwyższonej niezawodności.
POWRÓT DO ELWRO
W październiku 1978 roku dyrektor Bronisław Piwowar zaproponował mi pracę zgodną z moimi zainteresowaniami w Instytucie Komputerowych Systemów Automatyki i Pomiarów, który był zapleczem rozwojowym Elwro. Zostałem kierownikiem Grupy Problemowej ds. Sieci Komputerowych, a później Pracowni Sieci Komputerowych w prowadzonym przez Edmunda Szajera Zakładzie Systemów Teleprzetwarzania. Zadaniem było opracowanie koncepcji sieci komputerowej na sprzęcie Jednolitego Systemu. W krótkim czasie opracowałem koncepcję, później założenia techniczne sieci SKJS 2 – sieć tworzyły komputery Riad łączone poprzez procesory czołowe EC-8371.01 oprogramowane zgodnie ze standardami modelu systemów otwartych ISO/OSI. Oprogramowanie procesora zlecono Politechnice Wrocławskiej, programy testujące wykonała Pracownia. Zestawiono sieć składającą się z systemów zlokalizowanych w Instytucie i na Politechnice, przeprowadzono badania, które wykazały poprawność przyjętych rozwiązań.
W sierpniu 1990 roku objąłem stanowisko kierownika Działu Badania Rynku w Elwro.
W lipcu 1992 rozpocząłem pracę w Northern Telecom Elwro Sp. z o.o. jako technolog ds. uruchomień. Pracowałem w spółce do chwili jej likwidacji.
W 1994 roku rozpocząłem pracę w Dziale Handlowym spółki WAZA Sp. z o.o. w której pracowałem do przejścia na emeryturę (grudzień 1996).
W latach 1996 – 2006 byłem dyrektorem Policealnego Studium Zawodowego Towarzystwa Informatyków Polskich i prowadziłem własną firmę „Komed”.
Obecnie jestem stałym współpracownikiem miesięcznika Networld, na łamach którego omawiam godne polecenia czytelnikom tego pisma ukazujące się publikacje książkowe.